search
NPO Start-serie 'Bodem' seizoen 2: een dag niet met het leven geworsteld is een dag niet geleefd
Recensie

NPO Start-serie 'Bodem' seizoen 2: een dag niet met het leven geworsteld is een dag niet geleefd

Eva Crutzen gaat voor verregaande verdieping, maar verliest speelsheid en creativiteit geen moment uit het oog.

Regie: Eva Crutzen | Cast: Eva Crutzen (Cat), Steef de Bot (Ben), Leopold Witte (Anthonie), Lindsay Zwaan (Sally), Lineke Rijksman (Claudia), Marieke Heebink (Cecile), Meral Polat (Jana), Alex Hendrickx (Milan), Nils Verkooijen (Bliksem), Clara Cleymans (Laura), e.a. | Afleveringen: 6 | Speelduur: 27-34 minuten | Jaar: 2025

Eva Crutzen was een van de zes gasten van de afgelopen editie van Zomergasten. Een veelgemaakte observatie over deze uitzending was dat de actrice, theatermaker, scenarist en regisseur geen enkele zin afmaakte, want halverwege popte steeds weer iets op wat Crutzen niet onbenoemd wilde laten. Die verbale gedachtestroom is illustratief voor de stortvloed aan ideeën die zich aan Crutzens brein ontspruiten, wat verklaart waarom haar serie Bodem zo ontwapenend, herkenbaar en heerlijk onconventioneel is.

Met het tweede seizoen van de door geschreven en geregisseerde serie, waarin ze ook nog eens de hoofdrol speelt, vervolgt Crutzen haar relaas van een vrouw die tegen de veertig loopt, maar nog steeds worstelt met het bestaan en voorbijgestreefd wordt door een jongere generatie waarvan ze onderdeel denkt uit te maken. Het lijkt onmogelijk om hoofdpersoon Cat los te zien van Crutzen, al houdt de schrijver, regisseur en actrice het zelf op een uitvergrote versie van zichzelf.

Waar Cat in het eerste seizoen nog werkte als redacteur voor de uitgeverij van haar vader, gooit ze het deze keer over een compleet andere boeg door als uitvaartondernemer aan de slag te gaan. De onvoorziene dood van haar broer Tom heeft duidelijk zijn weerslag op haar gehad. Regelmatig stelt ze hem vragen en vaak krijgt ze zowaar nog antwoord ook. Daarmee wordt het magisch realisme van het vorige seizoen voortgezet.

Ook de emoties die door Cats lijf razen persen zich dikwijls visueel naar buiten. Bijvoorbeeld als danssequentie in een kerk bij een uitvaart die de nieuwbakken rouwbegeleider faciliteert, maar net zo goed als een meute die met haar in razernij ontsteekt wanneer haar vlam Ben met zijn nieuwe Vlaamse lief op komt dagen. Het zijn wanhoops- en woedeaanvallen die zich in het hoofd en hart van Cat afspelen, maar door de onorthodoxe verbeelding worden ze uiterst invoelbaar gemaakt.

Crutzen lijkt aanvankelijk meer van hetzelfde uit het leven van de (zelf)destructieve Cat te serveren, maar verkent wel degelijk nieuwe aspecten. Want de vrouw die in een van de afleveringen veertig denkbeeldige kaarsjes uitblaast ziet de wereld om zich heen veranderen. Leeftijdsgenoten zijn of gaan aan de kinderen, zijn zich meer bewust van verandering en de eindigheid van het leven, maar vinden ook steeds meer berusting in hun levensfase.

Voor Cat is het leven nog steeds een proeftuin waarin ze maar wat aanklooit omdat niemand haar een draaiboek aanreikt. Ze 'probeert' een lesbische relatie, met een open karakter welteverstaan, en belandt volgezogen met drugs met meerdere mensen op een slaapkamer. Na afloop kan ze niet zeggen hoe lang ze daar heeft doorgebracht, laat staan wat ze er precies heeft uitgespookt en met wie.

Een nieuwe relatie is bij voorbaat gedoemd te mislukken, omdat ze nog niet over Ben heen is. En laat diezelfde man nou ook nog eens haar stiefbroer worden omdat hun beider ouders elkaar in de armen zijn gevallen en het huwelijksbootje hebben aangeroepen. Haar vader werpt bij de onthulling de vraag of deze liefde wel legaal is.

Het onbeholpen ongemak van Cat kent een hoge mate van herkenbaarheid, maar stuit ook soms op onbegrip. Hoe kan deze slimme vrouw zaken toch zo onvolwassen aanpakken? Volwassenheid lijkt een vaag concept waar sommigen zich kennelijk nooit toe weten te verhouden en waarbij de kunst vaak van anderen en de maatschappelijke consensus wordt afgekeken. Cat weigert zich hieraan te confirmeren, maar komt gaandeweg tot de conclusie dat die levenshouding onhoudbaar is.

Voor het eerste seizoen van Bodem werd Crutzen bedolven met lof en dat zal deze keer niet anders zijn. In toon en aanpak is seizoen twee weliswaar een herhaling van zetten, maar Crutzen geeft haar personage wel degelijk nieuwe inzichten en daarmee ontwikkeling. Uiteindelijk is Cat hondstrouw aan zichzelf, hoe onberekenbaar en onvoorspelbaar haar innerlijke compagnon ook mag zijn.

Visueel is Bodem nog steeds een lust voor het oog. Zelfs de aftiteling is nooit hetzelfde. De creatieve beeldvoering komt tot een summum wanneer Cat, haar liefdesrivale Laura en crush Ben belanden in een aflevering van Doet-ie 't of Doet-ie 't Niet, waarvan de beelden (inclusief een jeugdige Peter Jan Rens) afkomstig zijn uit 1991. Een deel van de kijkers zal die tijd niet (bewust) hebben meegemaakt, maar de universele thema's die de serie aansnijdt staan los van welk tijdsbeeld dan ook. Het zou kijkersbedrog zijn als Crutzen het hierbij zou laten.



Aanbevolen artikelen