Recensie
NPO Start-serie 'Harald & Sonja: A Royal Dilemma': het Noorse antwoord op 'The Crown'
Door de enorme tijdsprongen werkt dit koningsdrama haar emotionele thema's maar magertjes uit.
Regie: Vibeke Idsøe | Cast: Sindre Strand Offerdal (Kroonprins Harald), Gina Bernhoft Gørvell (Sonja Haraldsen), Anders Baasmo (Koning Olav), Anneke von der Lippe (Dagny Haraldsen), Tine Nygård Bentsen (Annemar Møst), Kåre Conradi (Oskar Hasselknippe), e.a. | Afleveringen: 4 | Speelduur: 58-64 minuten | Jaar: 2025
In 2001 zorgde de Noorse kroonprins Haakon voor veel ophef onder zijn landgenoten door het jawoord te geven aan Mette-Marit. Het getuigde namelijk van geen fatsoen om in het huwelijk te treden met een alleenstaande moeder met ex-vriendjes in het criminele circuit. Inmiddels zijn we vijfentwintig jaar verder en is de ophef terug. Haakons stiefzoon Marius mag zich begin volgend jaar voor de rechter verantwoorden wegens grootschalig wangedrag.
Het minste probleem dat de Noren hadden met Haakons huwelijk was nog wel het feit dat Mette-Marit afkomstig was uit de burgerij. Die weg was al geplaveid door Haakons vader Harald. De huidige koning van Noorwegen had maar liefst negen jaar verkering met kledingwinkeleigenaar Sonja Haraldsen. Pas begin jaren zestig staakten de toenmalige koning Olav, zijn regering en het Noorse volk hun verzet tegen het huwelijk.
Haakon zette hierbij zijn vader onder druk: hij zou Sonja huwen of er werd helemaal niet meer getrouwd. Het uitsterven van de Noorse monarchie dreigde en de toenmalige regering was zo tegen de relatie van Harald dat ze al lonkte naar de republiek. De turbulente periode vanaf 1959 waarin Harald en Sonja elkaar leerden kennen bij een diner van gezamenlijke vrienden tot het volk Sonja alsnog in de armen sloot is onderwerp van de vierdelige miniserie Harald & Sonja.
Het romantische koningsdrama is het antwoord van de Scandinaviërs op het bejubelde The Crown. De inmiddels afgesloten Netflix-serie over de uitputtende regeerperiode van Elizabeth II lijkt inmiddels de standaard voor biopics gebaseerd op welk koningshuis dan ook. Dat voelt soms zelfs letterlijk zo, omdat in een bijrol voorgenoemde Britse vorstin voorbijkomt en de actrice wel erg haar best doet om Claire Foy te imiteren die Elizabeth imiteert.
Er wordt flink geshopt op de vrijgezellenmarkt van de Europese koningshuizen. Vaak zijn de leden ook nog eens verre familie van elkaar. Parallel aan het datingleven van Harald en Sonja zien we de Noorse pers die duikt op potentiële huwelijkskandidaten en af lijkt te glijden naar tabloidniveau. Het journaille staart zich volledig blind met name op een prinses uit Griekenland.
Snapshots waarop Harald met zijn echte vriendin is te zien worden afgedaan als gewoon een vriendschap. De volharding van de pers zorgt voor een tamelijk oninteressante verhaallijn, al is het maar omdat het koningshuis van amper vijfenhalfmiljoen Noren nauwelijks substantieel aanvoelt. Olav mag dan wel de vorst zijn, zelfs door zijn eigen kabinet wordt hij soms botweg genegeerd.
Boeiender zijn de overpeinzingen over de dienende rol van de monarch. Volgens een vooraanstaand politicus annex schrijver dient Harald te beseffen dat het zijn ‘plicht is een onmenselijk leven te leiden'. De onvrije partnerkeuze lijkt hier direct aan gelinkt. Terwijl Sonja telkens weer in de pers verneemt aan wie haar adellijke vriend nu weer kennis heeft, houdt Harald haar telkens voor dat hij met zijn vader zal gaan praten. Dit vooruitzicht stuwt het zwalkende plot voort, maar als het moment eenmaal daar is valt de uitwerking toch wat tegen.
Dit gaat op voor meer momenten van het stel. Wat hen bindt is dat ze beide een ouder hebben verloren. Hun turbulente relatie wordt in horten en stoten uit de doeken gedaan. Er worden soms sprongen van jaren gemaakt zonder dat we een update krijgen over de tussenliggende periode. Emotionele en cruciale momenten worden regelmatig achteraf van commentaar voorzien, zonder dat we ze echt uitgewerkt te zien krijgen. De scène waarin Sonja besluit om maar de handdoek in de ring te gooien voelt bijvoorbeeld aan als een futiliteit.
Een van Haralds zussen, de oudere Astrid, weet zich bovendien te binden aan een getrouwde man. Harald denkt dat hiermee de druk van de ketel is genomen bij zijn vader, maar niets is minder waar. De huwelijksescapades van zijn zus verdienden meer verdieping, al is het maar omdat het ook de afstandelijke relatie tussen kroonprins en koning meer zou kunnen inkleuren.
Ondanks het regelmatig ontbreken van emotioneel gewicht, is de aankleding van Harald & Sonja piekfijn in orde. De kostuums en locaties doen ondanks de geringere budgetten nauwelijks onder voor die van The Crown en de dames en heren lopen perfect gecoiffeerd in en rond het hof. Toch weet dit uiterlijk vertoon het zwabberende scenario niet van middelmatigheid te redden. Daarvoor zijn te veel personages, waaronder die van koning Olav die voortdurend laveert tussen onredelijk en schappelijk, te ambigu uitgewerkt.
Er valt een boel te zeggen en zwijgen over de vraag of de monarchie nou de ideale staatsvorm is. Niet voor niets zijn er in Europa nog maar zeven koningshuizen – vorsten- en groothertogdommen niet meegerekend – over. Maar de makers van deze Noorse miniserie spreken zich hier niet over uit. Dat denkwerk wordt overgelaten aan de kijker, onder wie ongetwijfeld hondstrouwe monarchisten en rotsvaste republikeinen.
In 2001 zorgde de Noorse kroonprins Haakon voor veel ophef onder zijn landgenoten door het jawoord te geven aan Mette-Marit. Het getuigde namelijk van geen fatsoen om in het huwelijk te treden met een alleenstaande moeder met ex-vriendjes in het criminele circuit. Inmiddels zijn we vijfentwintig jaar verder en is de ophef terug. Haakons stiefzoon Marius mag zich begin volgend jaar voor de rechter verantwoorden wegens grootschalig wangedrag.
Het minste probleem dat de Noren hadden met Haakons huwelijk was nog wel het feit dat Mette-Marit afkomstig was uit de burgerij. Die weg was al geplaveid door Haakons vader Harald. De huidige koning van Noorwegen had maar liefst negen jaar verkering met kledingwinkeleigenaar Sonja Haraldsen. Pas begin jaren zestig staakten de toenmalige koning Olav, zijn regering en het Noorse volk hun verzet tegen het huwelijk.
Haakon zette hierbij zijn vader onder druk: hij zou Sonja huwen of er werd helemaal niet meer getrouwd. Het uitsterven van de Noorse monarchie dreigde en de toenmalige regering was zo tegen de relatie van Harald dat ze al lonkte naar de republiek. De turbulente periode vanaf 1959 waarin Harald en Sonja elkaar leerden kennen bij een diner van gezamenlijke vrienden tot het volk Sonja alsnog in de armen sloot is onderwerp van de vierdelige miniserie Harald & Sonja.
Het romantische koningsdrama is het antwoord van de Scandinaviërs op het bejubelde The Crown. De inmiddels afgesloten Netflix-serie over de uitputtende regeerperiode van Elizabeth II lijkt inmiddels de standaard voor biopics gebaseerd op welk koningshuis dan ook. Dat voelt soms zelfs letterlijk zo, omdat in een bijrol voorgenoemde Britse vorstin voorbijkomt en de actrice wel erg haar best doet om Claire Foy te imiteren die Elizabeth imiteert.
Er wordt flink geshopt op de vrijgezellenmarkt van de Europese koningshuizen. Vaak zijn de leden ook nog eens verre familie van elkaar. Parallel aan het datingleven van Harald en Sonja zien we de Noorse pers die duikt op potentiële huwelijkskandidaten en af lijkt te glijden naar tabloidniveau. Het journaille staart zich volledig blind met name op een prinses uit Griekenland.
Snapshots waarop Harald met zijn echte vriendin is te zien worden afgedaan als gewoon een vriendschap. De volharding van de pers zorgt voor een tamelijk oninteressante verhaallijn, al is het maar omdat het koningshuis van amper vijfenhalfmiljoen Noren nauwelijks substantieel aanvoelt. Olav mag dan wel de vorst zijn, zelfs door zijn eigen kabinet wordt hij soms botweg genegeerd.
Boeiender zijn de overpeinzingen over de dienende rol van de monarch. Volgens een vooraanstaand politicus annex schrijver dient Harald te beseffen dat het zijn ‘plicht is een onmenselijk leven te leiden'. De onvrije partnerkeuze lijkt hier direct aan gelinkt. Terwijl Sonja telkens weer in de pers verneemt aan wie haar adellijke vriend nu weer kennis heeft, houdt Harald haar telkens voor dat hij met zijn vader zal gaan praten. Dit vooruitzicht stuwt het zwalkende plot voort, maar als het moment eenmaal daar is valt de uitwerking toch wat tegen.
Dit gaat op voor meer momenten van het stel. Wat hen bindt is dat ze beide een ouder hebben verloren. Hun turbulente relatie wordt in horten en stoten uit de doeken gedaan. Er worden soms sprongen van jaren gemaakt zonder dat we een update krijgen over de tussenliggende periode. Emotionele en cruciale momenten worden regelmatig achteraf van commentaar voorzien, zonder dat we ze echt uitgewerkt te zien krijgen. De scène waarin Sonja besluit om maar de handdoek in de ring te gooien voelt bijvoorbeeld aan als een futiliteit.
Een van Haralds zussen, de oudere Astrid, weet zich bovendien te binden aan een getrouwde man. Harald denkt dat hiermee de druk van de ketel is genomen bij zijn vader, maar niets is minder waar. De huwelijksescapades van zijn zus verdienden meer verdieping, al is het maar omdat het ook de afstandelijke relatie tussen kroonprins en koning meer zou kunnen inkleuren.
Ondanks het regelmatig ontbreken van emotioneel gewicht, is de aankleding van Harald & Sonja piekfijn in orde. De kostuums en locaties doen ondanks de geringere budgetten nauwelijks onder voor die van The Crown en de dames en heren lopen perfect gecoiffeerd in en rond het hof. Toch weet dit uiterlijk vertoon het zwabberende scenario niet van middelmatigheid te redden. Daarvoor zijn te veel personages, waaronder die van koning Olav die voortdurend laveert tussen onredelijk en schappelijk, te ambigu uitgewerkt.
Er valt een boel te zeggen en zwijgen over de vraag of de monarchie nou de ideale staatsvorm is. Niet voor niets zijn er in Europa nog maar zeven koningshuizen – vorsten- en groothertogdommen niet meegerekend – over. Maar de makers van deze Noorse miniserie spreken zich hier niet over uit. Dat denkwerk wordt overgelaten aan de kijker, onder wie ongetwijfeld hondstrouwe monarchisten en rotsvaste republikeinen.
