Indringend portret van een gewetenloze lustmoordenaar met een grote nadruk op de personages.
Regie: Carl Franklin, Clement Virgo, Jennifer Lynch, e.a. | Cast: Evan Peters (Jeffrey Dahmer), Richard Jenkins (Lionel Dahmer), Niecy Nach (Glenda Cleveland), Molly Ringwald (Shari Dahmer) Michael Learned (Catherine Dahmer), e.a. | Aantal afleveringen: 10 | Speelduur: 45-63 minuten | Jaar: 2022
Het is haast een understatement te stellen dat het leven van seriemoordenaar Jeffrey Dahmer een regelrecht cliché was. Zijn jeugd werd gedomineerd door ruziënde ouders, wat uiteindelijk uitliep op een scheiding. Ma lief was aan de pillen en bekommerde zich enkel om Jeffreys jongere broertje David. Zijn vader Lionel was zorgzaam maar plantte onbewust een moordlustig zaadje door een vierjarige Jeffrey uit zijn isolement te trekken door hem te interesseren voor dode, veelal aangereden beesten. Op latere leeftijd kon Jeffrey niet van de fles afblijven en werd hierdoor uit het leger gegooid.
Daar kwam nog eens bij dat Jeffrey homoseksuele gevoelens bij zichzelf ontdekte. Zijn eerste van de in totaal zeventien moorden gebeurde min of meer nog per ongeluk toen hij een lifter mee naar huis nam en deze neersloeg toen hij niet op Jeffreys avances wilde ingaan. Jeffrey kreeg zijn niet zozeer van het doden van zijn slachtoffers, maar van het omturnen van de veelal zwarte jongemannen in wat hij zombies noemde. Zo zouden ze voor eeuwig bij hem blijven. Daarnaast leed de seriemoordenaar aan de merkwaardige fetisj dat hij opgewonden raakte van de glanzende aanblik van interne organen.
Als er de afgelopen week een serie was die veelvuldig de media haalde, dan is het wel Dahmer - Monster: The Jeffrey Dahmer Story. De opspraak ging niet alleen over de wrede methodiek van Dahmer – hij onthoofde en doorboorde zijn slachtoffers, sneed de lichamen in stukken en gooide ze in zuur en at hun organen – maar ook over het gebrek aan betrokkenheid van de nabestaanden van de slachtoffers. Voor hen werd het trauma opnieuw opgerakeld omdat ze onaangekondigd werden geconfronteerd met een nieuwe serie uit de koker van Ryan Murphy.
Murphy's catalogus wil nog wel eens laveren tussen raak indringend en regelrechte kitsch. Maar na zijn uitstekende serie over de moordenaar van Gianni Versace is het met Jeffrey Dahmer opnieuw raak. Murphy bracht over het voetlicht dat hij vooral de slachtoffers een stem wilde geven en deze gedachte bevreemdt enigszins als je nog maar vijf van de tien afleveringen hebt gezien. Het perspectief kantelt daarna rigoureus, met als dramatisch hoogtepunt de aflevering die helemaal in het teken staat van de relatie tussen Dahmer en de dove Tony Hughes. Murphy bereikt hier emotioneel aangrijpende klasse.
Haast net zo tragisch als de vele jongemannen die door Dahmers toedoen het leven moesten laten – de jongste was nog maar veertien – is de wijze waarop Murphy het latente racisme van de Amerikaanse maatschappij aan de kaak stelt. In de arme achterstandswijk van Milwaukee waar Dahmer letterlijk en figuurlijk huishoudt heeft de politie een terugtrekkende beweging gemaakt.
De vele klachten van de deels gefictionaliseerde buurvrouw Glenda Cleveland (ze heeft echt bestaan, maar woonde niet naast Dahmer en in haar zijn een aantal medebewoners van Dahmers appartementencomplex samengebracht) worden niet serieus genomen. De agenten die weigeren op te treden als Dahmer een minderjarige jongen heeft gedrogeerd krijgen zelfs nog een onderscheiding voor hun heldhaftige optreden terwijl ze tegelijkertijd de vader van de jongen met anonieme racistische telefoontjes lastigvallen.
Actrice Niecy Nash verdient veel lof voor de wijze waarop ze de buurvrouw neerzet, al is haar situatie flink aangedikt oor dramatische doeleinden. Dit mag ook zeker worden gezegd over Richard Jenkins als Jeffreys vader, die na de arrestatie van zijn zoon waar de serie mee begint de schuld bij zichzelf zoekt. Nu was Jenkins altijd al een fijne acteur, maar de wijze waarop hij een vader neerzet die ondanks de gruweldaden van zijn kroost onvoorwaardelijk achter zijn zoon blijft staan is van ongekende klasse.
Maar de allergrootste ster is Dahmer-vertolker Evan Peters. Waar hij in de vele seizoenen American Horror Story soms wat uit de bocht vloog met groteske, haast kolderieke vertolkingen, heeft hij dit keer zijn personage feilloos bij de kladden weten te grijpen. Zijn Dahmer is een heleboel: tragisch, arrogant, op momenten volstrekt apathisch en meedogenloos.
Maar hij wordt nooit sympathiek. Waar veel truecrimeseries varen op de al dan niet flinterdunne sympathie van de kijker voor de hoofdpersoon, is daarvan in deze serie nooit sprake. Zo kan Murphy het dan ook maken om in sommige afleveringen Dahmer naar de achtergrond te verdrijven en ruimte geven aan andere personages en invalshoeken.
De vele episodische flashbacks – Jeffrey gedraagt zich onzedelijk in het openbaar, gaat bij zijn oma wonen, laat zich insluiten in een kledingzaak om een etalagepop te stelen – zijn weliswaar obligaat, maar dragen bij aan een veelzijdig beeld van een man die een eenzijdig gevoel van walging en minachting oproept. Maar wat weet Peters dit ongelooflijk knap vorm te geven. Je kan dit haast niets anders dan mede op het conto schrijven van Murphy, omdat hij hetzelfde wist te bewerkstelligen bij Darren Criss in The Assassination of Gianni Versace.
Het beeld dat we van Jeffrey Dahmer krijgen is dat van de mensheid in haar meest gecorrumpeerde vorm. De beeldtaal en sfeer zijn ontzettend naargeestig, waarvan de eerste aflevering met een breed uitgesponnen zenuwslopende scène tussen Dahmer en een slachtoffer al een voorbode is. Grafisch gezien komt er wel wat aan gruwelijkheden voorbij, maar de reden dat dit een serie van ongekend niveau is is gelegen in Murphy's aandacht voor het diepste wezen van zijn personages en het feit dat ze het moeten zien te rooien in een verrotte en oneerlijke maatschappij.
Dahmer - Monster: The Jeffrey Dahmer Story is te zien bij Netflix.
Het is haast een understatement te stellen dat het leven van seriemoordenaar Jeffrey Dahmer een regelrecht cliché was. Zijn jeugd werd gedomineerd door ruziënde ouders, wat uiteindelijk uitliep op een scheiding. Ma lief was aan de pillen en bekommerde zich enkel om Jeffreys jongere broertje David. Zijn vader Lionel was zorgzaam maar plantte onbewust een moordlustig zaadje door een vierjarige Jeffrey uit zijn isolement te trekken door hem te interesseren voor dode, veelal aangereden beesten. Op latere leeftijd kon Jeffrey niet van de fles afblijven en werd hierdoor uit het leger gegooid.
Daar kwam nog eens bij dat Jeffrey homoseksuele gevoelens bij zichzelf ontdekte. Zijn eerste van de in totaal zeventien moorden gebeurde min of meer nog per ongeluk toen hij een lifter mee naar huis nam en deze neersloeg toen hij niet op Jeffreys avances wilde ingaan. Jeffrey kreeg zijn niet zozeer van het doden van zijn slachtoffers, maar van het omturnen van de veelal zwarte jongemannen in wat hij zombies noemde. Zo zouden ze voor eeuwig bij hem blijven. Daarnaast leed de seriemoordenaar aan de merkwaardige fetisj dat hij opgewonden raakte van de glanzende aanblik van interne organen.
Als er de afgelopen week een serie was die veelvuldig de media haalde, dan is het wel Dahmer - Monster: The Jeffrey Dahmer Story. De opspraak ging niet alleen over de wrede methodiek van Dahmer – hij onthoofde en doorboorde zijn slachtoffers, sneed de lichamen in stukken en gooide ze in zuur en at hun organen – maar ook over het gebrek aan betrokkenheid van de nabestaanden van de slachtoffers. Voor hen werd het trauma opnieuw opgerakeld omdat ze onaangekondigd werden geconfronteerd met een nieuwe serie uit de koker van Ryan Murphy.
Murphy's catalogus wil nog wel eens laveren tussen raak indringend en regelrechte kitsch. Maar na zijn uitstekende serie over de moordenaar van Gianni Versace is het met Jeffrey Dahmer opnieuw raak. Murphy bracht over het voetlicht dat hij vooral de slachtoffers een stem wilde geven en deze gedachte bevreemdt enigszins als je nog maar vijf van de tien afleveringen hebt gezien. Het perspectief kantelt daarna rigoureus, met als dramatisch hoogtepunt de aflevering die helemaal in het teken staat van de relatie tussen Dahmer en de dove Tony Hughes. Murphy bereikt hier emotioneel aangrijpende klasse.
Haast net zo tragisch als de vele jongemannen die door Dahmers toedoen het leven moesten laten – de jongste was nog maar veertien – is de wijze waarop Murphy het latente racisme van de Amerikaanse maatschappij aan de kaak stelt. In de arme achterstandswijk van Milwaukee waar Dahmer letterlijk en figuurlijk huishoudt heeft de politie een terugtrekkende beweging gemaakt.
De vele klachten van de deels gefictionaliseerde buurvrouw Glenda Cleveland (ze heeft echt bestaan, maar woonde niet naast Dahmer en in haar zijn een aantal medebewoners van Dahmers appartementencomplex samengebracht) worden niet serieus genomen. De agenten die weigeren op te treden als Dahmer een minderjarige jongen heeft gedrogeerd krijgen zelfs nog een onderscheiding voor hun heldhaftige optreden terwijl ze tegelijkertijd de vader van de jongen met anonieme racistische telefoontjes lastigvallen.
Actrice Niecy Nash verdient veel lof voor de wijze waarop ze de buurvrouw neerzet, al is haar situatie flink aangedikt oor dramatische doeleinden. Dit mag ook zeker worden gezegd over Richard Jenkins als Jeffreys vader, die na de arrestatie van zijn zoon waar de serie mee begint de schuld bij zichzelf zoekt. Nu was Jenkins altijd al een fijne acteur, maar de wijze waarop hij een vader neerzet die ondanks de gruweldaden van zijn kroost onvoorwaardelijk achter zijn zoon blijft staan is van ongekende klasse.
Maar de allergrootste ster is Dahmer-vertolker Evan Peters. Waar hij in de vele seizoenen American Horror Story soms wat uit de bocht vloog met groteske, haast kolderieke vertolkingen, heeft hij dit keer zijn personage feilloos bij de kladden weten te grijpen. Zijn Dahmer is een heleboel: tragisch, arrogant, op momenten volstrekt apathisch en meedogenloos.
Maar hij wordt nooit sympathiek. Waar veel truecrimeseries varen op de al dan niet flinterdunne sympathie van de kijker voor de hoofdpersoon, is daarvan in deze serie nooit sprake. Zo kan Murphy het dan ook maken om in sommige afleveringen Dahmer naar de achtergrond te verdrijven en ruimte geven aan andere personages en invalshoeken.
De vele episodische flashbacks – Jeffrey gedraagt zich onzedelijk in het openbaar, gaat bij zijn oma wonen, laat zich insluiten in een kledingzaak om een etalagepop te stelen – zijn weliswaar obligaat, maar dragen bij aan een veelzijdig beeld van een man die een eenzijdig gevoel van walging en minachting oproept. Maar wat weet Peters dit ongelooflijk knap vorm te geven. Je kan dit haast niets anders dan mede op het conto schrijven van Murphy, omdat hij hetzelfde wist te bewerkstelligen bij Darren Criss in The Assassination of Gianni Versace.
Het beeld dat we van Jeffrey Dahmer krijgen is dat van de mensheid in haar meest gecorrumpeerde vorm. De beeldtaal en sfeer zijn ontzettend naargeestig, waarvan de eerste aflevering met een breed uitgesponnen zenuwslopende scène tussen Dahmer en een slachtoffer al een voorbode is. Grafisch gezien komt er wel wat aan gruwelijkheden voorbij, maar de reden dat dit een serie van ongekend niveau is is gelegen in Murphy's aandacht voor het diepste wezen van zijn personages en het feit dat ze het moeten zien te rooien in een verrotte en oneerlijke maatschappij.
Dahmer - Monster: The Jeffrey Dahmer Story is te zien bij Netflix.
Interesse om te komen schrijven voor SerieTotaal? Wij zijn op zoek naar redacteuren.
Lees meer over: recensie, Dahmer Monster The Jeffrey Dahmer Story, Ryan Murphy, Evan Peters, Richard Jenkins, Niecy Nach, Molly Ringwald, Michaeld Learned, Jeffrey Dahmer, seriemoordenaar, homoseksualiteit, kannibalisme, racisme, true crime
