Series / Nieuws
Het geheim van de cliffhanger, waarom je zo graag de volgende aflevering van je favoriete serie wil zien
Het geheim van de cliffhanger, waarom je zo graag de volgende aflevering van je favoriete serie wil zien
Je wilde eigenlijk al stoppen met kijken maar die laatste blik, die laatste zin, dat gekke geluid en dan? Het beeld op zwart. Voor je het weet druk je toch maar op ‘volgende aflevering’. Je bent 'slachtoffer' van de cliffhanger.
De cliffhanger is geen toeval of artistieke oprisping, het is een gereedschap; geslepen om kijkers te vangen in een lus van verlangen en onrust. Een cliffhanger werkt omdat het inspeelt op ons brein dat slecht tegen onafgemaakte verhalen kan. Die spanning, dat gevoel van incompleetheid, activeert een psychologische respons: het Zeigarnik-effect. Simpel gezegd onthoud je onderbroken gebeurtenissen beter dan afgeronde. Je wilt verder kijken, niet per se omdat het leuk is, maar omdat het onaf voelt om te stoppen.
De techniek is allesbehalve nieuw. De term ‘cliffhanger’ komt uit de 19e eeuw, toen feuilletons in kranten eindigden met hoofdpersonages in levensgevaarlijke situaties. Een bekend voorbeeld is Thomas Hardy’s A Pair of Blue Eyes (1873), waarin de hoofdpersoon letterlijk aan een klif bungelt. In televisieland kwam de cliffhanger tot volle bloei in de jaren '80 met series als Dallas, waarin de beroemde ‘Who shot J.R.?’-aflevering maandenlang tot speculatie leidde.
Een cliffhanger functioneert als een kunstmatige onderbreking: het haalt het einde bij je weg, maar biedt direct de oplossing aan. Ironisch genoeg maken we onszelf dus gek, en krijgen meteen de kans om die spanning te stillen. Dat verklaart waarom een serie zonder cliffhangers minder vaak tot bingewatchen aanzet. Je kunt gemakkelijker stoppen als je brein de afronding wél heeft gekregen.
Voor schrijvers en showrunners is de cliffhanger een betrouwbaar wapen. Niet alleen aan het einde van een seizoen, maar juist ook binnen afleveringen, of zelfs per scène. De kijker wordt niet beloond, maar opgejaagd. De populariteit van bingen heeft deze methode versterkt: als je weet dat de volgende aflevering direct beschikbaar is, mag je best een open einde forceren. Het werkt, want die lichte onrust die een cliffhanger oproept? Die krijgt pas rust als je weet wat er daarna gebeurt.
De cliffhanger is geen toeval of artistieke oprisping, het is een gereedschap; geslepen om kijkers te vangen in een lus van verlangen en onrust. Een cliffhanger werkt omdat het inspeelt op ons brein dat slecht tegen onafgemaakte verhalen kan. Die spanning, dat gevoel van incompleetheid, activeert een psychologische respons: het Zeigarnik-effect. Simpel gezegd onthoud je onderbroken gebeurtenissen beter dan afgeronde. Je wilt verder kijken, niet per se omdat het leuk is, maar omdat het onaf voelt om te stoppen.
Van roman tot streaming
De techniek is allesbehalve nieuw. De term ‘cliffhanger’ komt uit de 19e eeuw, toen feuilletons in kranten eindigden met hoofdpersonages in levensgevaarlijke situaties. Een bekend voorbeeld is Thomas Hardy’s A Pair of Blue Eyes (1873), waarin de hoofdpersoon letterlijk aan een klif bungelt. In televisieland kwam de cliffhanger tot volle bloei in de jaren '80 met series als Dallas, waarin de beroemde ‘Who shot J.R.?’-aflevering maandenlang tot speculatie leidde.
Gerelateerd nieuws
Een cliffhanger functioneert als een kunstmatige onderbreking: het haalt het einde bij je weg, maar biedt direct de oplossing aan. Ironisch genoeg maken we onszelf dus gek, en krijgen meteen de kans om die spanning te stillen. Dat verklaart waarom een serie zonder cliffhangers minder vaak tot bingewatchen aanzet. Je kunt gemakkelijker stoppen als je brein de afronding wél heeft gekregen.
Onrust als motor
Voor schrijvers en showrunners is de cliffhanger een betrouwbaar wapen. Niet alleen aan het einde van een seizoen, maar juist ook binnen afleveringen, of zelfs per scène. De kijker wordt niet beloond, maar opgejaagd. De populariteit van bingen heeft deze methode versterkt: als je weet dat de volgende aflevering direct beschikbaar is, mag je best een open einde forceren. Het werkt, want die lichte onrust die een cliffhanger oproept? Die krijgt pas rust als je weet wat er daarna gebeurt.
