
'Smoke': lijkt soms een interessante afslag te nemen, maar kan de gebaande paden niet vermijden
Wanneer mannen met vuur spelen, komt het toch vaak op hetzelfde neer: alles moet kapot in een schreeuw om aandacht.
Een lamp die in de fik staat, een kamer vol brandend meubilair of toch maar een vlammenzee die langzaam het hele scherm beslaat? Smoke opent fragmentarisch, met een verteller die ook niet precies weet hoe hij moet beginnen. Na zichzelf meermaals te hebben gecorrigeerd, kiest hij voor "Fire doesn't give a fuck", om vervolgens uit te leggen dat je niets hebt aan geld of wapens als de boel in de hens staat. De overdosis testosteron die deze keuze uitstraalt is een terugkerend thema in de nieuwe Apple TV+-serie.
De verteller van dit verhaal is brandonderzoeker Dave Gudsen. Die leidt op het eerste gezicht een goed georganiseerd, ietwat burgerlijk leven, inclusief vrouw en stiefzoontje, maar toch bekruipt al snel het gevoel dat er iets niet helemaal klopt. Zijn film noir-achtige voice-over past namelijk niet helemaal bij de ietwat sullige gezinsman uit die eerste scènes. En het bijna toxisch masculiene opscheppen wanneer hij zijn nieuwe collega inwerkt, staat haaks op de bescheiden hulverlener die de eer aan zijn collega's gunt.
Het voelt alsof Dave een rol speelt. Maar doet hij zich stoerder voor dan hij is of is de echte Dave de eikel die net iets te vaak ongepast uit de hoek komt? Zeker in de eerste afleveringen van Smoke is het lastig hoogte te krijgen van de protagonist. Alsof Taron Egerton zijn rol slordig speelt of de schrijvers niet helemaal weten wat ze met het hoofdpersonage willen. Deels daardoor komt de serie wat langzaam op gang.
Naast de verschillende gezichten van de hoofdrolspeler zit de spanning in het onderzoek naar twee brandstichters. Beiden maakten al meerdere dodelijke slachtoffers, maar hebben elk een eigen voorkeur wat betreft locaties en ontsteking. De een richt zich vooral op openbare plekken als supermarkten, de ander sticht woningbranden bij ogenschijnlijk succesvolle mensen.
Met de vermoedelijke dader van die laatste maken we al snel kennis. Parralel aan Gudsens verhaal loopt het verhaal van Freddy, een wat stille, eenzame man die werkt in een fastfoodrestaurant. Zo'n type dat altijd ieders voetveeg is. Een man die gewoon niets liever wil dan gezien en serieus genomen worden. Zijn de branden zijn manier op dat te bereiken?
Het verhaal van de andere dader blijft lang in nevelen – of moeten we zeggen rook – gehuld, totdat een plotwending ook deze dader vroegtijdig aan het publiek onthult. Daarbij lijkt het alsof de twee mannen niet alleen hun liefde voor vuur, maar ook een hunkering naar aandacht delen. Die gedeelde bewijsdrang van de twee verder totaal verschillende daders voelt wat clichématig, net als sommige andere wendingen die het plot neemt.
Dat Smoke niet helemaal overtuigt ligt zeker niet aan de cast. De relatief onbekende Ntare Guma Mbaho Mwine speelt de stille onzekere Freddy prachtig. En wanneer tegen het einde van de derde aflevering iets meer duidelijk wordt over Daves motieven, blijkt dat Egerton en de schrijvers precies wisten wat ze deden. Egerton speelt de verschillende gezichten van zijn personage prachtig uit. Gaandeweg draait het verhaal dan ook meer over motieven dan over de zoektocht naar daders.
De serie doet daarmee een aardige poging om meer te bieden dan een whodunit rondom brandstichtingen in Los Angeles, maar wil ook te veel. Niet alleen Freddy en Dave hebben hun verborgen kanten; zo'n beetje ieder personage wordt gedreven door trauma's en geheimen. Daarbij wordt te vaak gekozen voor platgetreden paden. Waarom toch altijd die corrupte agent, die rechercheur die aan de drank raakte of die vrouw die issues heeft met haar moeder? Het subplot van Freddy raakt nog het meest. Ondanks de soms desastreuze gevolgen is zijn personage misschien wel het meest integer.
De potentie die er zeker in de eerste afleveringen wel degelijk is, maakt Smoke dan ook niet helemaal waar. Tegen het einde moeten er nog te veel losse draadjes aan elkaar worden geknoopt. De belangrijkste personages maken richting die ontknopingen soms zulke irrationele keuzes dat ze hun geloofwaardigheid dreigen te verliezen. Het eindresultaat is een serie die zeker vermaakt, maar nooit zo verrassend en spannend wordt als gehoopt.