Recensie
Recensie Netflix-serie 'The Fall of the House of Usher'
Wederom niet de horror die Netflix belooft, maar evengoed een sterke serie.
Regie: Mike Flanagan, Michael Fimognari | Cast: Carla Gugino (Verna), Bruce Greenwood (Roderick Usher), Mary McDonnell (Madeline Usher), Henry Thomas (Frederick Usher), T'Nia Miller (Victorine), Rahul Kohli (Leo Usher), e.a. | Afleveringen: 8 | Speelduur: 56-76 minuten | Jaar: 2023
Sommige filmmakers lijken een band te hebben met acteurs waar ze mee samenwerken. Neem Martin Scorsese en Robert DeNiro of Tim Burton en Johnny Depp. Maar dan zijn er ook nog televisiemakers die helemaal doorslaan. In series van Ryan Murphy (American Horror Story, American Crime Story) hebben kijkers de afgelopen tien jaar steeds dezelfde gezichten voorbij zien komen. Inmiddels heeft ook Mike Flanagan een flinke club om zich heen verzameld. Begrijpelijk, want hij biedt ze goede scripts met genoeg uitdagingen.
De familie Usher heeft een enorme rijkdom vergaard, maar staat vooral bekend om hun grote misdaden waar zij keer op keer mee wegkomt. Totdat op een dag de zes kinderen van Roderick Usher in korte tijd een voor een om het leven komen in bloederige ongelukken. Roderick nodigt zijn justitiële tegenstander uit om alles op te biechten, want hij weet dondersgoed wie het op hem gemunt heeft.
Nadat Mike Flanagan met zijn eerdere Netflix-series boeken verfilmde van Shirley Jackson en Henry James, kiest hij voor zijn nieuwe een werk van het negentiende-eeuwse horroricoon Edgar Allen Poe. Hij verfilmt het uitermate losjes, met weinig meer dan de titel en een klein deel van het thema. De serie als geheel is echter doorspekt met de geest van Poe via vele verwijzingen naar ander werk van hem. Zoals dat van Flanagan wel te verwachten valt is dat ook met veel liefde gedaan.
Waar gaat de serie dan wel over? De terecht populaire trend van schaamteloze rijkelui die genadeloos ten onder gaan. Want het hebben van een bankrekening die onnodig hoog is en genoeg macht bezitten om onschendbaar te zijn is al lange tijd geen fictie meer. Alle multimiljardairs op aarde kunnen meerdere soorten ellende uit de wereld helpen en nog steeds bakken met geld overhouden, maar ze doen het niet. De uitzonderingen, zoals Bill Gates, kunnen rekenen op een hoop samenzweringstheorieën die ze in kwaad daglicht zetten.
Voor The Fall of the House of Usher is het onbegrijpelijk dat Netflix het weer verkoopt als horror, terwijl er slechts af en toe wat elementen van het genre in zitten. Dat dit gebeurde bij Flanagans vorige twee series was misschien omdat beide aan de saaie kant waren, maar zijn nieuwste is dat absoluut niet.
Dit is meer een mysterie met wat bevredigende wraak erin. De personages zijn uiteenlopend en herkenbaar, het drama omzeilt de soapachtige clichés. Het enige kleine minpunt is dat het een-lijk-per-aflevering-ritme een beetje flauw is; dit maakt de serie voorspelbaar en zorgt voor een gevoel van afwachten tot het uitgelichte personage het lootje legt.
En daarin zit 'm de horror: het zijn behoorlijk gruwelijke sterfscènes. Maar niet ordinair en al helemaal niet gericht op effectbejag. Nee, de dood van de Ushers is altijd het gevolg van hun eigen gedrag en indirect dat van hun vader. De uitgestelde consequenties hebben kracht opgebouwd en doen een fikse inhaalslag. En om de kijker eraan te herinneren dat dit fictie is en er niet al te hard gejuicht hoort te worden bij het aanschouwen van iemands dood, is het een tafereel zo pijnlijk dat er toch een vleugje medeleven is.
Genoeg te doen dus voor de acteurs. Flanagan rekruteert de cast uit zijn eigen eerdere werken: Doctor Sleep, The Haunting of Hill House, The Haunting of Bly Manor, Midnight Mass en The Midnight Club. Geen van acteurs speelt een rol die lijkt op wat ze eerder voor Flanagan hebben gedaan, zeker niet zijn grootste muze Carla Gugino. Zij is een kameleon en mag zich hier helemaal uitleven. Wanneer duidelijk wordt wie haar personage nou echt is, is het duidelijk dat dit bekende figuur nog nooit eerder op deze manier is vertolkt.
Maar Flanagan heeft ook een neus voor waar een camera het beste kan worden neergezet en wat die moet doen. Hij heeft niet elke aflevering geregisseerd, maar is net als bij zijn vorige projecten nou eenmaal de leidinggevende. Het sporadische visuele stuntwerk in zijn series is inmiddels iconisch genoeg om er tussenuit te pikken, zoals het moment waarop Tamerlane Usher in de zesde aflevering haar eigen dood tegemoet ziet komen.
In plaats van een simplistische of prekerige uitwerking van de opvatting dat het nergens voor nodig is dat sommige mensen zo rijk zijn, legt The Fall of House of Usher tenminste uit waarom het zo kwaadaardig is dat er mensen zijn met zo'n uitpuilende bankrekening. En wat hun denk- en werkwijze is, een koelbloedigheid die niets is om trots op te zijn. Fijn dat zo'n belangrijke boodschap wordt verteld middels een serie die lekker bloederig en gewoon goed gemaakt is.
The Fall of the House of Usher is te zien bij Netflix.
Sommige filmmakers lijken een band te hebben met acteurs waar ze mee samenwerken. Neem Martin Scorsese en Robert DeNiro of Tim Burton en Johnny Depp. Maar dan zijn er ook nog televisiemakers die helemaal doorslaan. In series van Ryan Murphy (American Horror Story, American Crime Story) hebben kijkers de afgelopen tien jaar steeds dezelfde gezichten voorbij zien komen. Inmiddels heeft ook Mike Flanagan een flinke club om zich heen verzameld. Begrijpelijk, want hij biedt ze goede scripts met genoeg uitdagingen.
De familie Usher heeft een enorme rijkdom vergaard, maar staat vooral bekend om hun grote misdaden waar zij keer op keer mee wegkomt. Totdat op een dag de zes kinderen van Roderick Usher in korte tijd een voor een om het leven komen in bloederige ongelukken. Roderick nodigt zijn justitiële tegenstander uit om alles op te biechten, want hij weet dondersgoed wie het op hem gemunt heeft.
Nadat Mike Flanagan met zijn eerdere Netflix-series boeken verfilmde van Shirley Jackson en Henry James, kiest hij voor zijn nieuwe een werk van het negentiende-eeuwse horroricoon Edgar Allen Poe. Hij verfilmt het uitermate losjes, met weinig meer dan de titel en een klein deel van het thema. De serie als geheel is echter doorspekt met de geest van Poe via vele verwijzingen naar ander werk van hem. Zoals dat van Flanagan wel te verwachten valt is dat ook met veel liefde gedaan.
Waar gaat de serie dan wel over? De terecht populaire trend van schaamteloze rijkelui die genadeloos ten onder gaan. Want het hebben van een bankrekening die onnodig hoog is en genoeg macht bezitten om onschendbaar te zijn is al lange tijd geen fictie meer. Alle multimiljardairs op aarde kunnen meerdere soorten ellende uit de wereld helpen en nog steeds bakken met geld overhouden, maar ze doen het niet. De uitzonderingen, zoals Bill Gates, kunnen rekenen op een hoop samenzweringstheorieën die ze in kwaad daglicht zetten.
Voor The Fall of the House of Usher is het onbegrijpelijk dat Netflix het weer verkoopt als horror, terwijl er slechts af en toe wat elementen van het genre in zitten. Dat dit gebeurde bij Flanagans vorige twee series was misschien omdat beide aan de saaie kant waren, maar zijn nieuwste is dat absoluut niet.
Dit is meer een mysterie met wat bevredigende wraak erin. De personages zijn uiteenlopend en herkenbaar, het drama omzeilt de soapachtige clichés. Het enige kleine minpunt is dat het een-lijk-per-aflevering-ritme een beetje flauw is; dit maakt de serie voorspelbaar en zorgt voor een gevoel van afwachten tot het uitgelichte personage het lootje legt.
En daarin zit 'm de horror: het zijn behoorlijk gruwelijke sterfscènes. Maar niet ordinair en al helemaal niet gericht op effectbejag. Nee, de dood van de Ushers is altijd het gevolg van hun eigen gedrag en indirect dat van hun vader. De uitgestelde consequenties hebben kracht opgebouwd en doen een fikse inhaalslag. En om de kijker eraan te herinneren dat dit fictie is en er niet al te hard gejuicht hoort te worden bij het aanschouwen van iemands dood, is het een tafereel zo pijnlijk dat er toch een vleugje medeleven is.
Genoeg te doen dus voor de acteurs. Flanagan rekruteert de cast uit zijn eigen eerdere werken: Doctor Sleep, The Haunting of Hill House, The Haunting of Bly Manor, Midnight Mass en The Midnight Club. Geen van acteurs speelt een rol die lijkt op wat ze eerder voor Flanagan hebben gedaan, zeker niet zijn grootste muze Carla Gugino. Zij is een kameleon en mag zich hier helemaal uitleven. Wanneer duidelijk wordt wie haar personage nou echt is, is het duidelijk dat dit bekende figuur nog nooit eerder op deze manier is vertolkt.
Maar Flanagan heeft ook een neus voor waar een camera het beste kan worden neergezet en wat die moet doen. Hij heeft niet elke aflevering geregisseerd, maar is net als bij zijn vorige projecten nou eenmaal de leidinggevende. Het sporadische visuele stuntwerk in zijn series is inmiddels iconisch genoeg om er tussenuit te pikken, zoals het moment waarop Tamerlane Usher in de zesde aflevering haar eigen dood tegemoet ziet komen.
In plaats van een simplistische of prekerige uitwerking van de opvatting dat het nergens voor nodig is dat sommige mensen zo rijk zijn, legt The Fall of House of Usher tenminste uit waarom het zo kwaadaardig is dat er mensen zijn met zo'n uitpuilende bankrekening. En wat hun denk- en werkwijze is, een koelbloedigheid die niets is om trots op te zijn. Fijn dat zo'n belangrijke boodschap wordt verteld middels een serie die lekker bloederig en gewoon goed gemaakt is.
The Fall of the House of Usher is te zien bij Netflix.
Interesse om voor ons te komen schrijven? Wij zijn op zoek naar freelance redacteuren.
