Recensie
'Families Like Ours': vluchten voor een volgende watersnoodramp
Thomas Vinterberg staart zich blind op het lot van zijn welgestelde personages.
Regie: Thomas Vinterberg | Cast: Amaryllis April Maltha August (Laura), Nikolaj Lie Kaas (Jacob), Paprika Steen (Fanny), Magnus Millang (Henrik), Esben Smed (Nikolaj), e.a. | Afleveringen: 7 | Speelduur: 49 minuten | Jaar: 2024
In het land dat de watersnoodramp van 1953 heeft doorstaan, is de strijd tegen het oprukkende water een onvermijdelijk thema. De sentimentele rampenfilm De Storm en de EO-serie Als de Dijken Breken getuigen daarvan en met de actuele zorgen over klimaatverandering zit er mogelijk nog meer in het vat. Toch heeft Nederland geen rol van betekenis gespeeld bij het maken van Families Like Ours, een Europese coproductie over de massa-evacuatie van Denemarken. Het speculatieve verhaal over de ontwrichting van een welvarend land begint prikkelend, maar de kortzichtige oriëntatie van het drama gooit roet in het eten.
Het rommelt in de gangen van de Deense overheidsinstellingen. Ambtenaar Nikolaj legt zijn oor te luister en krijgt te horen wat de rest van het land nog niet weet: binnenkort zullen duizenden mensen worden gedwongen hun huis te verlaten. Geheimhouding is natuurlijk van groot belang, maar Nikolaj praat zijn mond makkelijk voorbij. Zijn partner Henrik denkt meteen met hem mee over hun zakelijke belangen, terwijl de echtgenoot van zijn zus halsoverkop zijn huis te koop zet.
Die impulsieve actie valt rauw op het dak bij diens tienerdochter Laura, die haar vader direct confronteert nadat ze een mogelijke koper zonder pardon de deur heeft gewezen: "Je verkoopt ons huis zonder iets te zeggen." Vader Jacob staat met zijn mond vol tanden: leg maar eens aan je dochter uit dat je met voorkennis handelt, dat er een ramp staat te gebeuren en dat je daarom bereid bent elke willekeurige burger met jullie huis op te zadelen.
Tot het einde van het eerste aflevering lacht het leven Laura toe, maar na een toespraak van het schoolhoofd maken de dromerige beelden van haar kennismaking met klasgenoot Elías plaats voor persoonlijke dilemma's. Kiest ze voor haar eigen kansen in Parijs, waar ze terecht kan met een speciaal studentenvisum? Of bekommert ze zich eerst om het lot van haar nieuwe vriend of haar (gescheiden) moeder?
Via radioberichten, flitsen van nieuwsuitzendingen en omroepberichten op noodlocaties krijgen we mee hoe de Deense regering de bevolking over de zogenoemde 'relocatie' instrueert. Net zo terloops blijkt de Nederlandse economie al te zijn geklapt; in Parijs is er maar beperkte opvangruimte, omdat er al zoveel Nederlanders naar de hoofdstad zijn getrokken.
Het handelen van de volwassenen in Families Like Ours onderstreept de egoïstische aard van burgers in tijden van nood. Wanneer het water aan de lippen staat zullen zij in de eerste plaats proberen hun eigen hachje te redden. Vader Jacob, eendimensionaal vertolkt door de toch geroutineerde Nikolaj Lie Kaas (Riders of Justice), denkt zelfs ten overstaan van zijn dochter aan zichzelf. Als zij voorstelt om zich bij haar moeder te voegen, die door haar arbeidsstatus op zichzelf is aangewezen, probeert hij haar daar met klem voor te behoeden.
Families Like Ours laat op niet mis te verstane wijze zien welke krachten er vrijkomen zodra het voorbestaan van een welvarende maatschappij wordt bedreigd. Tegelijk mist de miniserie een breder en zelfkritisch perspectief op dit proces. Regisseur Thomas Vinterberg, bekend van filmhuishits Jagten en Druk, schept met zijn donkere visioen van Denemarken een wereld waarin welgestelde Europeanen ineens óók vluchtelingen zijn. Zijn scenario bekommert zich echter alleen om het dramatische lot van deze bevoordeelde personages; de klassenverschillen die hij oppervlakkig aankaart verliest hij uit het oog.
Niet dat Vinterberg zijn personages zou moeten straffen voor de privileges die hen in tijden van nood ten deel vallen. Laura's vrije keuze tussen een studiebeurs voor Parijs of een reis naar Roemenië is absoluut een luxeprobleem, maar het is nog altijd waarschijnlijk dat je als kijker met haar mee kunt leven. Dat gaat helaas een stuk moeilijker bij haar vader of Henrik en Nikolaj, die zelfs vanuit hun indrukwekkende landhuis op een stel klagende arbeidsmigranten schieten.
Vinterberg maakt van deze personages geen helden, maar kiest er wel voor om grote delen van het scenario aan hun beslommeringen te wijden. Omdat hun zelfingenomenheid er zo dik bovenop ligt, voelen deze verhaallijnen overbodig. Zeker in de tweede helft van de serie laat hij de kans onbenut om ook de 'andere' kant van de maatschappij te doorgronden. Laura ontmoet na haar gedwongen vertrek uit Denemarken mensen die ze anders nooit zou hebben leren kennen, maar de interacties zijn vluchtig en oppervlakkig uitgewerkt. Vinterberg laat na om families die niét zijn als 'de onze' een gezicht te geven.
Verwacht van Families Like Ours geen CGI-beelden van rijzende watermassa's, maar een alternatief coming-of-ageverhaal in een donkere spiegel. Als Laura later in de miniserie in een restaurant komt te werken, haalt Vinterberg de sfeer van Druk boven en laat hij zijn castleden zingen en proosten. Met een melancholisch lied over Denemarken klinken zij op de generatie die het tij hopelijk weer kan keren.
In het land dat de watersnoodramp van 1953 heeft doorstaan, is de strijd tegen het oprukkende water een onvermijdelijk thema. De sentimentele rampenfilm De Storm en de EO-serie Als de Dijken Breken getuigen daarvan en met de actuele zorgen over klimaatverandering zit er mogelijk nog meer in het vat. Toch heeft Nederland geen rol van betekenis gespeeld bij het maken van Families Like Ours, een Europese coproductie over de massa-evacuatie van Denemarken. Het speculatieve verhaal over de ontwrichting van een welvarend land begint prikkelend, maar de kortzichtige oriëntatie van het drama gooit roet in het eten.
Het rommelt in de gangen van de Deense overheidsinstellingen. Ambtenaar Nikolaj legt zijn oor te luister en krijgt te horen wat de rest van het land nog niet weet: binnenkort zullen duizenden mensen worden gedwongen hun huis te verlaten. Geheimhouding is natuurlijk van groot belang, maar Nikolaj praat zijn mond makkelijk voorbij. Zijn partner Henrik denkt meteen met hem mee over hun zakelijke belangen, terwijl de echtgenoot van zijn zus halsoverkop zijn huis te koop zet.
Die impulsieve actie valt rauw op het dak bij diens tienerdochter Laura, die haar vader direct confronteert nadat ze een mogelijke koper zonder pardon de deur heeft gewezen: "Je verkoopt ons huis zonder iets te zeggen." Vader Jacob staat met zijn mond vol tanden: leg maar eens aan je dochter uit dat je met voorkennis handelt, dat er een ramp staat te gebeuren en dat je daarom bereid bent elke willekeurige burger met jullie huis op te zadelen.
Tot het einde van het eerste aflevering lacht het leven Laura toe, maar na een toespraak van het schoolhoofd maken de dromerige beelden van haar kennismaking met klasgenoot Elías plaats voor persoonlijke dilemma's. Kiest ze voor haar eigen kansen in Parijs, waar ze terecht kan met een speciaal studentenvisum? Of bekommert ze zich eerst om het lot van haar nieuwe vriend of haar (gescheiden) moeder?
Via radioberichten, flitsen van nieuwsuitzendingen en omroepberichten op noodlocaties krijgen we mee hoe de Deense regering de bevolking over de zogenoemde 'relocatie' instrueert. Net zo terloops blijkt de Nederlandse economie al te zijn geklapt; in Parijs is er maar beperkte opvangruimte, omdat er al zoveel Nederlanders naar de hoofdstad zijn getrokken.
Het handelen van de volwassenen in Families Like Ours onderstreept de egoïstische aard van burgers in tijden van nood. Wanneer het water aan de lippen staat zullen zij in de eerste plaats proberen hun eigen hachje te redden. Vader Jacob, eendimensionaal vertolkt door de toch geroutineerde Nikolaj Lie Kaas (Riders of Justice), denkt zelfs ten overstaan van zijn dochter aan zichzelf. Als zij voorstelt om zich bij haar moeder te voegen, die door haar arbeidsstatus op zichzelf is aangewezen, probeert hij haar daar met klem voor te behoeden.
Families Like Ours laat op niet mis te verstane wijze zien welke krachten er vrijkomen zodra het voorbestaan van een welvarende maatschappij wordt bedreigd. Tegelijk mist de miniserie een breder en zelfkritisch perspectief op dit proces. Regisseur Thomas Vinterberg, bekend van filmhuishits Jagten en Druk, schept met zijn donkere visioen van Denemarken een wereld waarin welgestelde Europeanen ineens óók vluchtelingen zijn. Zijn scenario bekommert zich echter alleen om het dramatische lot van deze bevoordeelde personages; de klassenverschillen die hij oppervlakkig aankaart verliest hij uit het oog.
Niet dat Vinterberg zijn personages zou moeten straffen voor de privileges die hen in tijden van nood ten deel vallen. Laura's vrije keuze tussen een studiebeurs voor Parijs of een reis naar Roemenië is absoluut een luxeprobleem, maar het is nog altijd waarschijnlijk dat je als kijker met haar mee kunt leven. Dat gaat helaas een stuk moeilijker bij haar vader of Henrik en Nikolaj, die zelfs vanuit hun indrukwekkende landhuis op een stel klagende arbeidsmigranten schieten.
Vinterberg maakt van deze personages geen helden, maar kiest er wel voor om grote delen van het scenario aan hun beslommeringen te wijden. Omdat hun zelfingenomenheid er zo dik bovenop ligt, voelen deze verhaallijnen overbodig. Zeker in de tweede helft van de serie laat hij de kans onbenut om ook de 'andere' kant van de maatschappij te doorgronden. Laura ontmoet na haar gedwongen vertrek uit Denemarken mensen die ze anders nooit zou hebben leren kennen, maar de interacties zijn vluchtig en oppervlakkig uitgewerkt. Vinterberg laat na om families die niét zijn als 'de onze' een gezicht te geven.
Verwacht van Families Like Ours geen CGI-beelden van rijzende watermassa's, maar een alternatief coming-of-ageverhaal in een donkere spiegel. Als Laura later in de miniserie in een restaurant komt te werken, haalt Vinterberg de sfeer van Druk boven en laat hij zijn castleden zingen en proosten. Met een melancholisch lied over Denemarken klinken zij op de generatie die het tij hopelijk weer kan keren.
Vorige dag 