'The Abandons': 'Johnny Guitar'-duel tussen matriarchen
Blijkbaar werd er ook achter de schermen van deze western geduelleerd.
Het succes van de westernseries van Taylor Sheridan heeft streamingsdiensten geïnspireerd op zoek te gaan naar gelijkaardige genreseries. Netflix klopte daarom aan bij Kurt Sutter, bekend van de bikerserie Sons of Anarchy. Sutter wilde al langer een paardenopera maken en had een idee rond het ontstaan van de maffia via een Johnny Guitar-achtig duel tussen twee matriarchen. Dat klonk veelbelovend, maar zelfs liefhebbers van westerns zullen vreemde kronkels in het verhaal bemerken. Geen toeval: tussen Netflix en Sutter zat een haar in de boter.
Oregon, rond 1850. Aristocrate Constance Van Ness verneemt dat haar geldschieter Vanderbilt zich zal terugtrekken als haar zilvermijnen ondermaats blijven presteren. Haar redding ligt in het opkopen van de gronden van enkele veeboeren in de buurt. De Ierse Fiona Nolan, die haar met haar vijf adoptiekinderen de ranch The Abandons runt, weigert echter om ook maar een meter van haar grond af te staan. Constance aarzelt niet om Fiona te intimideren via gewelddadige aanvallen.
Wanneer Constances oudste zoon wordt afgewezen en vernederd door een van Fiona's adoptiedochters dreigt de vete te escaleren in een strijd op leven en dood, maar voorlopig kan Fiona de dreigende storm nog afhouden. Ondertussen zoeken Elias, een ander lid van de Abandons-familie, en Trisha, Constances zachtaardige en gecultiveerde dochter, als een wildwestvariant van Romeo en Julia toenadering tot elkaar.
Met het oog op meerdere seizoenen bedacht showrunner Sutter een concept dat moest verklaren hoe maffia, van welke nationaliteit dan ook, kan ontstaan. De wortels van georganiseerde misdaad lagen immers deels in het verzet van lagere sociale klassen, vaak van etnische minderheden of religieuze gemeenschappen, tegen de hautaine, strikt blanke aristocratische elite die haar fortuin probeerde te vergroten in het land van de onbegrensde mogelijkheden, vooral in het nog onontgonnen westen.
Zo kwam Sutter uit bij twee clans geleid door vrouwen: de ene een zelotische beschermmoeder van verschoppelingen, de andere een aristocratische moederkloek die over lijken gaat om haar status te behouden. Over die tegenstelling handelt dit eerste seizoen. Het maffiagegeven sluimert voorlopig nog. Dat wil zeggen: als er een tweede seizoen komt, want dat is door de creatieve spanningen allerminst zeker.
Weinig veeleisende liefhebbers van het westerngenre zullen zich best amuseren, want er is genoeg drama en af en toe forse actie, die hoofdregisseur Otto Bathurst episch in beeld brengt. Daarnaast valt Gillian Anderson op als complexe matriarch die zaken en privé moeilijk gescheiden houdt en zo mogelijk haar eigen ondergang inluidt. Het was interessanter geweest als Sutter haar minder extreem had geschreven, maar Anderson komt er goed mee weg. Ze is nu eenmaal een betere actrice dan wat het gegeven materiaal doet vermoeden.
Toch voelt de serie vreemd onevenwichtig aan. De actie en dialoogscènes zijn niet altijd even goed gedoseerd en clichés en voorspelbaarheden steken geregeld de kop op. Sommige gebeurtenissen lijken er zomaar bijgehaald. Zo wordt de gemeenschap kortstondig geteisterd door een beer die een belangrijke gastacteur opeet, waardoor die al na enkele scènes uit het verhaal verdwijnt. Ook relaties worden groots opgezet zonder vervolg of climax. Soms lijken er zelfs scènes te ontbreken.
Wat liep er mis? De bedoeling was tien afleveringen te maken, maar Netflix greep in toen Sutter met een (te trage) pilot van anderhalf uur kwam aanzetten. Die werd in twee delen geknipt en heropnamen waren nodig om nieuwe cliffhangers te creëren. Sutter was niet blij en stapte op (of werd ontslagen) terwijl er nog een deel moest worden gefilmd. Uiteindelijk krijgt de kijker zeven afleveringen, waarvan er twee amper dertig minuten duren. Het voelt alsof veel is geschrapt of zelfs nooit is opgenomen.
En dan is er de laatste aflevering, die eindigt midden in een grote actiescène waarbij onduidelijk blijft wie de overhand heeft. Zo'n cliffhanger is leuk als je weet dat er een vervolg komt, maar Netflix beschouwt The Abandons vooralsnog als een eenmalige miniserie, wat dit einde bijzonder frustrerend maakt. Voorlopig wijst niets erop dat Sutter zal terugkomen of dat er een nieuw seizoen in de maak is.
Nog het vermelden waard: Michiel Huisman speelt een compleet immorele, maar hyperbeleefde schurk met een passie voor Franz Schubert. Hij zet de rol droog neer, zonder de venijnigheid van een clichéschurk. Even interessant is het personage van de brave boer met een 'history of violence', die zich ontpopt tot een soort Rambo.